Kermis: het grootste uitje van het jaar!

In zondagse kleding naar de kermis
In het Nederlandse volksleven is de kermis heel belangrijk. Elke plaats heeft zijn eigen kermis. Zoetermeer ook. De kermissen in de grote steden zijn het populairst. Mensen komen er vanuit de wijde omtrek naartoe. Boeren trekken hun zondagse kleren aan en maken die nog mooier met doeken, gespen en kant.

Soms gaat het er op zo’n kermis niet al te zachtzinnig aan toe. Geen wonder, het is het grootste vermaak; mensen leven er naartoe en als het eenmaal zo ver is, geeft iedereen zich met hart en ziel over aan dat hele bonte spektakel. In het jaar 1531 zijn er zo veel vechtpartijen en ongelukken op jaarmarkten en kermissen, dat keizer Karel V besluit dat een kermis nooit langer dan een dag mag duren.

Natte boel op een weiland aan de Vlamingstraat
In Zoetermeer organiseert de Oranjevereniging elk jaar in augustus of september een zomerkermis. Dat gebeurt op een weiland aan de Vlamingstraat, dat eigendom is van Janus de Groot. Het terrein ligt naast de boerderij van boer Glijnis en de parkeerplaats aan de Dr. J.W. Paltelaan bij het Vernèdepark. Vaak is het daar een natte boel; ook in die tijd regent het nog wel eens in de zomer. Als het weiland te nat is moet er eerst zand op gegooid worden. Nutricia stelt houten pallets ter beschikking waarmee droge looppaden gemaakt worden.

Het belangrijkste onderdeel van de kermis is natuurlijk de biertent. Dat is een tent die vol staat met oude tafels en barkrukken. Jongeren uit Zoetermeer en de omliggende dorpen (Berkel, Pijnacker en Benthuizen) komen in de biertent bij elkaar. Dat levert nog wel eens een vechtpartij op. Vaak blijft het bij een onschuldige krachtmeting, maar soms loopt het echt uit de hand. Als het te dreigend wordt, delen de organisatoren consumptiebonnen uit. Dan kalmeert iedereen weer een beetje.

Pacht ophalen bij de kermiswagens
De kermisexploitanten moeten pacht betalen aan de Oranjevereniging om op het kermisterrein te staan. Het ophalen van die pacht gaat niet zonder slag of stoot. ‘s Avonds moeten leden van de Oranjevereniging hiervoor langs bij de kermiswagens. Vooral als het slecht weer is geweest en de inkomsten zijn tegengevallen, heeft men niet zo’n zin om de pacht te betalen. De kermisexploitanten van de heel grote attracties vinden op een gegeven moment zelfs dat zij maar geld toe moeten krijgen!

De leden van de Oranjevereniging lopen vaak met veel geld op zak. Best gevaarlijk natuurlijk. Weinig mensen van het Oranjecomité hebben zin in dit klusje. Om die reden en omdat de stad en dus ook de verantwoordelijkheid te groot wordt, besluit de Oranjevereniging in 1976 om de organisatie van de kermis over te dragen aan de Gemeente Zoetermeer. Sinds 1975 wordt de kermis ook op een andere plaats gehouden: het evenemententerrein aan de Osylaan. Daar is maar liefst 4000 m2 beschikbaar voor vermaak.

(bron: Ger van Achteren, Oranjevereniging Zoetermeer)

Meer info:

Collectie Hoofdbibliotheek Zoetermeer

Kler, Joke de. Feesten in Zoetermeer. MBW Bureau Monumentenzorg en Historisch Genootschap Oud Soetermeer, cop. 2006

 

Samen in de draaimolen